Inleiding – Otto Kroesen
Het Dienblad is opnieuw voorzien van een rijk menu. Allerlei mensen hebben er wat opgezet en middels de elektronica wordt dat aan u, de lezer, opgedist. Eten en nog meer drinken is tenslotte ook symbool van het leven zelf. Lechayim! – is het Hebreeuwse woord voor “Proost!” en het betekent “Op het leven!”. Met die leuze op de lippen doen we u gaarne dit Dienblad toekomen.
Inhoud
1. Jongeren bij de Jessehof – Annelin Tretmans
De jongeren van de Kerk aan het Noordeinde hebben de bezoekers van de Jessehof een goede maaltijd toebereid! Dat was niet alleen een maaltijd, maar ook een verkwikkende ontmoeting tussen jong en oud. Annelin Tretmans doet verslag. Lees verder.
2. Gemeentezondag 29 oktober 12.45 – 14.15 (Voorstraat 60) – Het bestuur
Er zijn wat acties op de korte termijn waar verslag van gedaan wordt en er wordt vooruitgeblikt naar uitdagingen die ons op iets langere termijn te wachten staan. Lees verder.
3. Eenheid in verscheidenheid – René van Harten
Naast de inhoud is ook de vormgeving belangrijk. Een kleine werkgroep heeft zich gebogen over de vraag hoe de diensten van de Kerk aan het Noordeinde op een gevarieerder manier vormgegeven kunnen worden en hoe dat de inhoud kan dienen. Het kan nog meer dan één manier goed en er hoeft niet altijd een dominee bij. Maar die samenvatting in één zin is te kort: lees het verslag! Lees verder.
4. Gemeentezondag 1 oktober 2023 – Anneke Kroesen
Eerder in het Dienblad heeft het bestuur uiteengezet hoe we als Kerk aan het Noordeinde opnieuw moeten koers uitzetten zowel wat betreft de financiële middelen als wat betreft de inhoud. Een van die gemeente overleggen ging over diepgang. Die werd wel eens in de diensten gemist maar wat bedoelen we dan? Lees het verslag! Lees verder.
5. Van de penningmeester – Gé de Joode
Veel kerken maken reeds gebruik van QR-codes. Collectezakjes raken langzaam uit de mode, hoewel ze nog lang niet versleten zijn. Gé legt uit waarom wij stoppen met de financiële overdracht via de Church-app en Mollie definitief de bons geven, omdat we overgaan naar QR-codes. Lees verder.
6. Motiv on Campus – David Schiethart
De rubriek Motiv on Campus houdt ons op de hoogte van de werkzaamheden van MoTiv aan de TU Delft. Telkens vertelt een van de werkers in het veld iets over vorm, inhoud en doel van deze Motiv-presentie aan de TU Delft. Lees verder.
Ditmaal is David Schiethart aan het woord over: Oogcontact
7. Doorkijkje – Otto Kroesen
Wat is de oorsprong van de mens? Weten we waar we vandaan komen als we weten waar het universum vandaan komt? Een kort doorkijkje op de schepping deze keer dus. Lees verder.
1. Jongeren bij de Jessehof
Annelin Tretmans
Na de zomerstop zijn niet alleen de normale kerkdiensten weer begonnen, maar ook de jongerendiensten. Als jongeren vinden we het belangrijk om ook af en toe uit onze eigen drukke bubbel van school en studie te stappen en iets te betekenen voor de mensen om ons heen. Daarom zijn wij, op initiatief van Mattijs, gaan helpen koken bij de Jessehof. De Jessehof is een interkerkelijk diakonaal centrum in Delft waar iedereen binnen kan lopen voor een goed gesprek, een kopje koffie of juist een momentje rust. De Jessehof organiseert vele activiteiten, waaronder een crea-groep, Bijbelvieringen, exposities en dus ook gezamenlijke maaltijden. Op de eerste vrijdag van de maand zorgt een groep vrijwilligers voor een voedzame driegangenmaaltijd waarbij iedereen kan aanschuiven. En deze keer werd deze maaltijd dus bereid door de jongeren van Kerk aan het Noordeinde!
Om vier uur kwamen wij aan bij de Jessehof waar we hartelijk werden ontvangen door zowel de vrijwilligers, als de bezoekers zelf. Dankzij de voorbereidingen van Mattijs en Marieke konden we vrijwel gelijk aan de slag. Voor het voorgerecht maakten we kikkererwtensoep met koriander, voor het hoofdgerecht een mediterrane stoofschotel en het toetje met kwark, banaan en amandel was het laatste item op ons menu. Iris en ik begonnen met het snijden van het fruit voor het stoofpotje, Rosa met de soep en zo hadden we allemaal onze eigen taak. De Jessehof beschikt over drie enorme pannen die wij goed konden gebruiken voor het bereiden van de soep en de stoofschotel. Daarnaast waren er gelukkig twee inductieplaten, waardoor we genoeg ruimte hadden om een volledig driegangendiner klaar te maken. Voor de soep hadden we drie enorme blikken met kikkererwten nodig. Echter vereisten deze blikken een stevige blikopener en helaas begaf de blikopener van Mattijs het halverwege. Daarom hebben Rosa en ik een sprintje getrokken naar de Blokker en een nieuwe blikopener aangeschaft, waardoor we snel weer verder konden met koken. Om zeven uur konden we dan eindelijk het voorgerecht uitserveren. Dit werd gelukkig goed ontvangen; men vond het erg lekker. Na iedere gang hielpen wij, de vrijwilligers en meerdere bezoekers met het afruimen en direct afwassen van het servies, hierdoor bleef de schade (lees: chaos in de keuken) beperkt. De stoofschotel, het hoofdgerecht, werd geserveerd met twee worstjes. De worstjes zorgden echter nog wel voor wat stress bij masterchef Mattijs, ze werden wel heel snel, heel bruin… Gelukkig ging dit uiteindelijk allemaal goed en konden we ook het hoofdgerecht opdienen. Van elke gang is erg genoten door de bezoekers van de Jessehof.
Na het toetje hebben wij snel de keuken opgeruimd en rond acht uur zijn we weer richting huis vertrokken. Ook bij het verlaten van de Jessehof werden we nog meerdere malen aangesproken door bezoekers die nog eens benadrukten hoe ze hadden genoten van de maaltijd. Zo konden wij met een tevreden gevoel op huis aangaan.
Naar Inhoud
2. Gemeentezondag 29 oktober
Het bestuur
De komende gemeentezondag willen we als gemeenschap bijeenkomen om na te denken over de langere termijn. Eerst staan we stil bij de opbrengst van de drie voorgaande gemeentezondagen. Middels een oriënterend gesprek willen we daarna de dialoog aangaan over de samenwerking met de voorgangers, hoe we onze vieringen willen organiseren, al of niet samenwerking met andere groepen/gemeentes en meer. En we realiseren ons ook dat we binnenkort een vacante predikantenplaats hebben. En dat de samenhang tussen kerk en campuswerk herijkt moet worden. Veel vraagstukken en gespreksstof dus. Op basis van deze gesprekken kunnen we tot suggesties komen om de langere termijn met elkaar te schetsen van onze gemeente en binnen korte termijn tot actie te komen.
Voor een bescheiden lunch wordt gezorgd.
Naar Inhoud
3. Eenheid in verscheidenheid
René van Harten
Dit is het verslag van het overleg van werkgroep 1 over de toekomst van de diensten
Deelnemers
Jannie de Jong , Maria Salomons, Ineke van Beelen, Ad Straub, en René van Harten
Opdracht
Kunnen we nieuwe inspiratie ontlenen aan diensten waarin de inbreng van gemeenteleden uitgebreid wordt en bij gelegenheid de rol van de predikant vervangt?
Ins ons gesprek voegden we daar aan toe:
Het gaat ook om de ontmoeting. Het ruimte maken voor de Ander en de ander, gemeenschap ervaren. Een plek waar je kunt oefenen voor het leven.
Leidraad voor ons profiel (gemeentezondag 10 sept 2023)
“Onze maatschappij heeft mensen nodig die iets te zeggen hebben en die dat ook kunnen doen, omdat zij iets in huis hebben qua overtuiging, liefde en inzicht.
Wij zijn een gemeenschap die een voedingsbodem is voor zulke mensen, ook om zelf zulke mensen te worden en een bijdrage te kunnen leveren aan een rechtvaardiger en barmhartiger wereld.
Onze inspiratie is gebaseerd op de goede boodschap uit de bijbel.”
Inleiding bij onze gedachtengang
De KahN neemt een unieke plaats in in de Delftse samenleving. Zij kent een rijke geschiedenis.
Tegelijk zien we de werkelijkheid van een afnemend ledenaantal en een kwetsbare financiële positie.
Wij hebben dit meegenomen in ons denken en zien uit naar de voorstellen van de werkgroepen die zich bezighouden met de financiën voor de korte- en lange termijn en de verkenning van mogelijkheden voor vormen van samenwerking met andere kerkelijke gemeenschappen.
Het zou ook goed zijn om bij mensen die onze gemeenschap hebben verlaten en die wij goed kennen eens na te gaan wat hen inspireert en wat zij zoeken in een kerkelijke gemeenschap.
In onze voorstellen proberen wij rekening te houden met de op dit moment beperkte menskracht en de beperkte financiële middelen binnen onze gemeenschap.
Wij menen dat de traditie van een wekelijkse samenkomst op zondag van betekenis is en komen dus niet met een voorstel om de frequentie te wijzigen.
Eenheid in verscheidenheid
De KahN wordt gekenmerkt door verscheidenheid waarin wij zoeken naar eenheid, naar één stem (De bijbel is de inspiratiebron voor beide begrippen). Eenheid in het streven naar een rechtvaardiger wereld; verscheidenheid, want jij mag er zijn en ik mag er zijn, we geven elkaar daarin de ruimte. Omdat muziek en zang belangrijke elementen zijn in onze vieringen zou je kunnen zeggen: “Many voices, one song”.
In de traditie van onze samenkomsten op zondag zoeken wij de ontmoeting met de Eeuwige en elkaar om zijn woord te verstaan en te overdenken en zo mee te nemen in de week die volgt. Ieder heeft in de loop van jaren zelf zijn betekenis gegeven aan delen van de viering of de viering als geheel. Daarin ontdekken wij ook de verscheidenheid en de duiding in eigen taal. Langs die weg zijn individuele en gezamenlijke waarden gegroeid.
Wij vragen aan iedereen om in de dialoog (in vertrouwen vooral luisteren en het onderzoeken van je ‘eigen gelijk’) op zoek te gaan naar ruimte voor de inzichten van de ander. Zo zullen in de voorstellen die wij doen door verschillende mensen verschillende waarden toegekend worden. Dat is heel legitiem. In de dialoog luisteren we naar wat voor de ander zo van waarde is en zoeken we (soms in stilte en verwarring) naar de ruimte die we elkaar geven om “eenheid in verscheidenheid” te vieren in onze wekelijkse ontmoeting.
Liturgische uitgangspunten (bij meer inbreng gemeenteleden)
- Muziek: behoud van onze pianisten
- Het ritme van het jaar: wat zijn geschikte momenten voor diensten met een ander karakter
- Maak iemand of een groepje eindverantwoordelijk
- Hoe kan de leidraad van 10 september jl tot uiting komen in onze liturgie?
Seizoen 2023-2024
- 47 diensten, inclusief de stille week
- 30x zingt de cantorij
- 4x een dienst met ander karakter:
8 okt: viering in de traditie van Taïzé
10 mrt: viering in de traditie van Taízé
28 april: nader in te vullen
19 mei: Pinksteren. Feest van de Geest, kunst in de kerk.
Een landelijk initiatief met beeldende kunst geïinspireerd op het Pinksterfeest en op de kerkelijke architectuur. In de dienst besteedt de voorganger aandacht aan het kunstwerk. De zondag eerder of later kan mogelijk een viering zijn met inbreng van gemeenteleden over de ervaring van beeldende kunst in de kerk.
Vanuit deze ervaringen kunnen we nadenken over de invulling van het seizoen 2024-2025.
Voor de voorbereiders van de bijzondere vieringen voeren we overleg met de liturgiecommissie. Het is belangrijk dat de voorbereiders graag deze viering met deze vorm willen vormgeven.
In het bijzonder willen wij ook ruimte geven aan de jongeren voor een viering met een ander karakter.
Mogelijkheden voor dienst met ander karakter
In het volgende overzicht noemen wij in willekeurige volgorde de mogelijkheden waaruit een keus gemaakt kan worden:
- Een dienst met alleen muziek en zang
- Leerdienst: Een preek van de leek (wat mensen binnen en buiten de kerk aan ons te vertellen hebben)
- Gebedsdienst: stilte, kort
- Feest van de Geest (waarin kunst een belangrijke rol speelt)
- Dienst met ruimte voor kringgesprek
- Taïzé vieringen
- Een viering gericht op een diaconaal project
- Een samenkomst als voorbereiding op de dienst van de volgende week
Meer kleine elementen
- Stukje lezen met stilte ter overdenking
- Passende tekst uit andere bronnen
- Canon zingen
- Gedichten
- Afbeelding van schilderij dat aansluit bij de preek (of daartoe de aanleiding is)
- Onderbreken van de dienst voor korte reflectie met een ander
Deze elementen zijn ook in te passen in de traditionele vieringen en de voorbereidingsgroepjes krijgen de vrijheid om deze elementen in te passen.
Dit is niet een uitputtend overzicht. Ongetwijfeld weten andere mensen dit nog aan te vullen.
Het lijkt ons goed om op basis van te maken keuzes de handleiding liturgie uit 2012 waar nodig te actualiseren.
Naar Inhoud
4. Gemeentezondag 1 oktober 2023
Anneke Kroesen
Korte rapportage vanuit de werkgroepen.
1. Nieuwe inspiratie geven aan de diensten
Rene: donderdag 5 oktober komt de groep voor de 1e keer bij elkaar.
2. Hoe betrekken we jongeren bij de diensten?
Wie coördineert dit?
3. Gluren bij de buren.
Luitgard en Edon zijn te gast geweest bij de Oud-Katholieken. Een traditioneel katholieke dienst, met ongeveer 12 kerkgangers en een koortje van 6 mensen.
4. Werkgroep Financiën – korte termijn.
Gerichte persoonlijke actie gaat van start. Binnenkort krijgt iedereen een brief. Er is een adressenbestand gemaakt van alle deelnemers.
5. Pr – communicatie – nog niets.
6. Financiële werkgroep – lange termijn.
Berlinda, Hans en David komen 2 oktober bijeen.
Gesprek over diepgang in de diensten.
Vier vragen dienen zich aan:
• Wat is voor jou diepgang?
• Van wie verwacht je dat die zorgt voor de diepgang?
• Hoe kunnen we met elkaar de diepgang bevorderen? Wat moet anders?
• Kun je een voorbeeld geven van wanneer jij iets ‘ondiep’ vond?
Enkele noties uit de gesprekken.
Diepgang heeft te maken met ‘geraakt worden’, de Geest van God voelen, een inzicht krijgen. Zo’n moment van ‘geraakt worden’ kan door een lied, een gebed, stilte, delen van brood en wijn, de overdenking. Het heeft ook te maken met een overgave van jezelf. Het is een wisselwerking tussen degene die geeft en die ontvangt.
De dienst is een plek waar je bemoedigd kan worden bij moeilijke momenten in je leven. Anderzijds mag het soms ook schuren, dat er een appél op je gedaan wordt. Dat mag soms wel krachtiger.
Als er in de dienst een verbinding is tussen de liederen, de gebeden, de lezingen en de overdenking wordt dit als inspirerend ervaren. De voorbereidingsgroep en voorganger brengen dan het proces van voorbereiden, nadenken binnen in de dienst.
Een goede exegese mag verwacht worden van de theologisch geschoolde voorgangers. De verhalen in de bijbel zijn niet zomaar opgeschreven. Geen her-vertelling van het verhaal, maar duiding van het verhaal in de context van vroeger. Daarbij de koppeling met een duiding in onze tijd, verbinding met concrete ervaringen.
De gemeenschap kan bijdragen aan de diepgang. Durven we over God te praten, elkaar te vertellen wat je raakt, wat je in beweging zet. Misschien na de dienst eens een gesprek arrangeren over de viering. De huiskamerbijeenkomsten kunnen hier ook aan bijdragen.
Een dienst krijgt ook meer focus als de voorbereidingsgroep en de voorganger een goede afstemming bereikt hebben rond het thema of de vraag of het probleem waar om heen de gebeden, de lezing en de preek draaien.
Opnieuw een toerustings-aanbod voor de voorbereidingsgroepen zou goed zijn. Uitleg over het kyrië-gebed. Het punt van het toerustingsaanbod wordt meegenomen door het bestuur.
5. Van de penningmeester
Gé de Joode
Namens het bestuur is besloten per 30 november te stoppen met het innen van collectes via de chrch-app. Bij nadere beschouwing is dat een merkwaardig systeem. Namelijk om eerst een tegoed te storten bij een tussenpersoon (MOLLIE) om dat vervolgens in porties te verdelen over de aangegeven doelen.
Elke transactie kost echter de kerk geld. Mollie werkt niet gratis! Bijvoorbeeld een tegoed van 100 euro komt niet als 100 euro bij de kerk terecht. Bovendien rekent Mollie pas 1 x per maand af met de kerk.
Sinds 1 april j.l. zijn we begonnen met het innen van collectes via een QR-code. De voordelen zijn evident. Via uw bank-app vult u een bedrag in en na een druk op de knop ‘verzenden’ staat het ingevulde bedrag 1 seconde later op de bankrekening van de kerk. Kan het nog simpeler ?
Deze en nog andere overwegingen vormen de reden om met de chrch-app te stoppen voor wat betreft de collecten. Overige onderdelen zoals deelnemers-bestand en agenda mededelingen etc. blijven intact.
Maak daarom uw tegoed op en stort geen nieuw tegoed.
Na 30 november is dat niet meer mogelijk!
Naar Inhoud
6. Motiv on Campus
De rubriek Motiv on Campus houdt ons op de hoogte van de werkzaamheden van MoTiv aan de TU Delft. Telkens vertelt een van de werkers in het veld iets over vorm, inhoud en doel van deze Motiv-presentie aan de TU Delft.
Oogcontact
David Schiethart
Het is iets alledaags en tegelijk is weinig ook zo intiem als oogcontact. We leggen contact met elkaar via onze ogen nog voordat we iets hebben we iets hebben gezegd. Laatst zag ik op een verkeersbord staan: ‘maak oogcontact met andere bestuurder’.
Ik heb een paar jaar voor de klas gestaan en ervaren dat lesgeven staat of valt met oogcontact. Als je geen verbinding legt via je ogen met leerlingen kun je weinig beginnen. Dat is zowel een vriendelijke blik, maar ook een strenge blik als het gaat om ongepast gedrag van een leerling. Streng kijken is de laagste sport van de escalatieladder.
Ook mensen die verliefd op elkaar worden wisselen eerst blikken uit; verliefde blikken. Kortom, ons oogcontact gaat bijna altijd vooraf aan het contact dat erop volgt.
Laatste hoorde ik een verhaal van een mevrouw. Zij had via marktplaats een zomerjas aangeboden. Via internet kreeg ze antwoord van een aspirant-koper. De jas opsturen was haar te veel werk, maar de koper bleek in dezelfde stad, ja zelfs in de buurt te wonen. De man wilde hem komen ophalen maar was naar haar gevoel een beetje onhandig. Hij zou met de tram komen en dan zouden ze elkaar op de tramhalte treffen. Zo gezegd, zo gedaan. Hij stapte uit maar op de tegenovergestelde halte dan zij dacht. Maar het oogcontact maakte dat ze elkaar troffen. De jas werd overhandigd, het geld betaald en de man nam de volgende tram weer huiswaarts. Maar het waren de zoekende blikken die maakte dat koper en verkoopster elkaar vonden.
Een vriendelijke blik doet wonderen. Een boze blik treft ons in het hart. Oogcontact is dus niet even iets ‘dat je erbij doet’. Het is nog zo immaterieel, het is tegelijk allesbepalend.
Naar Inhoud
7. Doorkijkje
Otto Kroesen
God zei: Laten wij mensen maken, die ons evenbeeld zijn, die op ons lijken.
Genesis 1: 26
Kort geleden was er een nieuwsitem op de televisie over het ontstaan van het heelal. Een Indische student die aan de Technische Universiteit Delft met een promotiestudie bezig was kreeg ook het woord. Hij zei: “Je wilt toch weten waar we vandaan komen”!
Volgens mij kwam hij uit India.
Ik wil daarmee zeggen: als je iets weet over de oorsprong van het universum, dan weet je nog heel weinig over de oorsprong van de mens.
“Laten wij mensen maken…” tegen wie zegt God dat dan? Hij zegt immers “laten wij”. Wie zijn dat wij? Daar zijn drie oplossingen voor:
1. Het is een innerlijk gesprek tussen God als Vader, Zoon en Geest.
2. God richt zich tot de hem omringende goden: onder zijn leiding doen die allemaal mee.
3. God zegt het tegen… de mensen!
In dat laatste geval waren er dus al mensen, maar waren dat wel echte mensen? Of waren die met het menszijn nog een beetje stuntelig bezig? Dat is nu een vraag voor alle tijden. Zijn wij wel echte mensen? In de dagelijkse tredmolen van het leven lijken we misschien meer op robots. Hoe weinig levend ben je al tijdens het leven?
Langs de derde interpretatielijn nodigt God de mensen uit meer mens te worden. Dat is de oorsprong (oer-sprong) van de mens. Die is er dus niet alleen aan het begin, maar die oor-sprong moet ieder moment opnieuw gewaagd worden.
Kortom, God zegt het tot ons, net zo goed tot ons als tot de mensen in India.